EasyJet Geliyor

İngiliz Independent "Ryanair ve EasyJet havayolları Türkiye seferi yapmaya başlarsa Türkiye'de mülk fiyatları fırlayacak..." derken haber geldi, EasyJet, Sabiha Gökçen'e uçuş başlatmak isiyormuş ama karşı çıkanlar da var. Buyurun haberler burada.

İngiliz firma ucuz seferle geliyor havada rekabet kızışacak

Dünyanın en büyük "low cost carrier" (düşük maliyetli havayolu taşımacılığı) şirketlerinden Easy Jet, uzun süredir takip ettiği Türkiye pazarına girmeye hazırlanıyor.

Bilet satışının yüzde 90’ını internet üzerinden yapan İngiliz firması, önümüzdeki aylardan itibaren Türkiye seferlerine başlayacak. Uçuşlar için Savunma Sanayii Müsteşarlığı uhdesindeki İstanbul Sabiha Gökçen Havaalanı’nın kullanılacağı belirtiliyor. 19 Euro’dan başlayan fiyatlarla yolcu taşıyan firma, Londra-Atina uçuşları için 50-55 Euro, Paris-Londra için de 16-42 Euro alıyor.

Sektörde Easy Jet’le ilgili öne çıkan diğer unsurlar ise, uçuş düzenlediği her havaalanına büyük paralar kazandırması ve rakiplerini piyasadan silmesi olarak gösteriliyor. Bu özelliğine dikkat çeken havacılık uzmanları, konunun Türk Hava Yolları ve özel firmalar açısından büyük tehlike oluşturduğunu düşünüyor. Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmeleri Derneği Başkanı ve Onur Air Genel Müdürü Şahabettin Bolukçu, İngiliz firmasının uçuşlara başlamasının havayolu şirketleri için büyük bir yıkım olacağını savunuyor. Ulaştırma Bakanlığı’ndan uçuşları engellemesini isteyen Bolukçu, “Firmaya tanınan şartlarla uçuş gerçekleştirilirse kapasite kısılır, küçülme trendine geçeriz.” diyor.

İngiliz şirketiyle görüşmeleri yürüten Sabiha Gökçen Havaalanı işletmecisi HEAŞ yetkilileri, henüz kesin bir anlaşma yapılmadığını ifade ediyor. Ancak alınan bilgilere göre, ‘nisanda günlük 5, temmuzdan itibaren de 15 sefer yapılması’ yönünde uzlaşmaya varıldı. İşletme ücretlerindeki pürüzler ile bazı ayrıntıların giderilmesi durumunda uçuşların zamanında başlatılması planlanıyor. Ancak HEAŞ yönetimini, THY’nin ardından, Pegasus Havayolları’nın da seferlere başlamasıyla gündeme gelen kapasite sorunu düşündürüyor. Nitekim, nisanda her gün 15 seferle uçuş düzenlemek isteyen Easy Jet’in talebi, kapasitenin en fazla 5 uçuşu kaldırabileceği dikkate alınarak reddedildi. Türkiye’ye yapılacak seferlerin, iki ülke arasındaki esnek sivil havacılık anlaşmaları sebebiyle Almanya’dan başlatılacağı kaydediliyor.

HEAŞ yetkilileri, Easy Jet ile yapılan görüşmelerin olumlu geçtiğini, şirketi uçuşa ikna etmeye çalıştıklarını söyledi. Kurban Bayramı sonrası, bir kez daha görüşeceklerini belirten yetkililer, “Easy Jet, Avrupa’da 29 merkeze uçuyor. Uçuş ağı ve altyapısı çok kuvvetli. Havaalanımıza da sefer düzenlemelerini istiyoruz, onlar da kapıyı aralık tutuyor. 10 gün içinde durum netleşecek.” dedi.

Yetkililer, Sabiha Gökçen Hava Limanı’nın daha çok kâr etmesi için birçok proje geliştirdiklerini belirterek, bu çerçevede Easy Jet’in yanı sıra Ryan Air ve Hindistan’daki bazı charter firmaları gibi şirketlerle görüşmeler gerçekleştirdiklerini bildirdi. 6 yıl önce kurulan havaalanının uçak inmediği için geçen yıla kadar zarar ettiğine dikkat çeken yetkililer, “Geçen yıl, THY’nin ardından Fly Air ve Pegasus sefer düzenlemeye başlayınca, havaalanı kâra geçti. Alman Germanwings’in uçuşlarından da çok memnunuz. Easy Jet’in uçuş düzenlemesiyle çok iyi bir konuma geleceğiz.” bilgisini verdi.

Easy Jet’in önemli özelliği, uçuş düzenlediği merkezlerdeki charter firmalarını kısa sürede pazardan çekilmeye zorlaması. Geçtiğimiz yıllarda Fransa’nın Lyon kentine uçuş düzenleyen şirket, kısa süre içinde 9’a yakın charter firmasının pazardan silinmesine yol açmıştı. Girdiği pazarda, günlük 15 uçuş gibi yüksek performansla boy gösteren firma, daha sonraki dönemde uçuş sayısını katlayarak artırıyor. İngiliz şirket, Türkiye pazarına ilk etapta 5 uçuşla girmeye hazırlanıyor. Şirketin 2007’de sefer sayısını 50’ye çıkarabileceği ifade ediliyor. THY’nin halen Avrupa’ya günlük 50-55 sefer yaptığı ve seferlerin Türk şirketleri açısından büyük yıkım olacağı belirtiliyor. THY’nin de, Easy Jet gibi charter firmaların oluşturduğu ‘öldürücü rekabet’ olarak nitelendirilen ortamda ikinci bir marka ile boy göstererek varolma savaşı vereceğine dikkat çekiliyor.

Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) yetkilileri ise, İngiliz havayolu şirketinin Almanya’dan uçuş düzenlemesinin mümkün olmadığını ifade ederek, konunun uçuş talebinin ardından yapılacak incelemeyle netlik kazanabileceğini söyledi. Türkiye dışında iki ayrı noktaya uçuş yapamayan özel havayolu şirketleri de Easy Jet’in İngiltere dışındaki kentlerden İstanbul’a uçamayacağı görüşünde. Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmeleri Derneği Başkanı Şahabettin Bolukçu, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün uluslararası havacılık kuralları gereği Easy Jet uçuşlarına izin vermemesi gerektiğini belirtti. Bolukçu, uçuşların sadece Türk şirketlerine de aynı hakkın tanınmasıyla gerçekleşebileceğini söyledi. Uçuşların durdurulması amacıyla Ulaştırma Bakanlığı nezdinde girişimde bulunacaklarını ifade eden Bolukçu, “Easy Jet’in Türkiye uçuşları için çalışma yürüttüğünü ben de duydum. Ancak, bunun 2007’den sonra gerçekleşeceğini tahmin ediyorum. Bize aynı hak tanınmadan İngiliz şirketine böyle bir imkan sunulacak olursa, hiçbir şirket bunu kabullenmez.” şeklinde konuştu.

Avrupa’da low-cost havayolları şirketleri arasında Easy Jet’in yanı sıra, Virgin Airlines, Germanwings ve Ryanair bulunuyor. Bu havayolları charter uçuşlarıyla birlikte iç hatlarda 19 Euro’dan başlayan çok uygun fiyatlarla yolcu taşıyor. Low-cost Havayolları, ikram, servis gibi bazı maliyetleri kısarak uçuşları en ucuz fiyatlara yapıyor. Avrupa’daki birçok uygulamada ikramlar, birinci sınıf uçak içindeki ikramlar gibi değil.

04.01.2006
Mustafa Gün
İstanbul